Bildiri Konusu:Okul Öncesi Dönemde Anne-Baba Eğitimi
Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılım Destekli Uygulanan STEM Etkinliklerine Yönelik Aile Görüşlerinin İncelenmesi
Yaşadığımız 21. yüzyılda teknoloji ve bilimin hızlı bir şekilde gelişmesine de bağlı olarak eğitim sürecinde ve çocuklara kazandırılmak istenilen becerilerde değişimler görülmüş olup farklı yaklaşımlar yoluyla da eğitim süreci yeniden şekillenemeye başlamıştır. Birçok eğitim kademesinde öğrencin sahip olması gereken bilgi ve becerilerin kazandırılmasında etkili olan yaklaşımlardan biri de STEM’dir. Günümüzde STEM eğitimi, okul öncesi dönemden yüksek öğretime kadar tüm düzeylerde formal ve informal eğitim ortamlarında uygulandığı görülmektedir (Yıldırım, 2021).
Alan yazını incelediğinde Türkiye’de STEM eğitiminin çocukların bilimsel süreç becerilerine, problem çözme becerisine, görsel uzamsal akıl yürütme becerisine, bilişsel gelişimine, yaratıcı düşünme becerisine, mühendislik tasarım becerilerine olan etkisini araştıran çalışmaların olduğu görülmektedir. (Bal, 2018; Öcal, 2018; Akçay, 2019; Behram, 2019; Mercan, 2019; Kale, 2019; Aydın, 2019; Çilengir Gültekin, 2019; Güldemir, 2019; Üret, 2019; Çakır & Yalçın, 2020; Abanoz, 2020; Kavak, 2020; ).
Bu çalışmada ise okul öncesi dönemde aile katılımlı olarak uygulanan STEM etkinliklerine yönelik ailelerin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 2022-2023 eğitim öğretim yılında Kırıkkale merkez bağımsız anaokulunda çocuğu okul öncesi eğitim alan ve aile katılımlı olarak uygulanmış olan STEM etkinliklerine katılmış olan 19 ebeveynden oluşmaktadır. Çalışmada araştırmacılar tarafından 7 hafta boyunca 14 etkinlikten oluşan STEM eğitim programı geliştirmiş olup aileler etkinlik süreci öncesine, uygulama sürecine ve sonrasına dahil edilmiştir. Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Ailelerle görüşmeler programın uygulama süreci sonunda yüz yüze yapılmıştır ve ailelerden izin alınarak ses kaydı biçiminde kayıt altına alınmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın geçerliliğini arttırmak için araştırmacılar tarafından kodlayıcı güvenirliliği yapılmıştır. Araştırma sonucunda araştırmaya katılan 19 ebeveynden 2 ebeveynin daha önceden STEM eğitimi hakkında bilgi sahibi olduğu, 17 ebeveynin ise bilgi sahibi olmadığı belirlenmiştir. Uygulanan aile katılımlı STEM etkinlikleri sayesinde ailelerin STEM eğitim yaklaşımı hakkında bilgi sahibi oldukları görülmüştür. Aileler süreç içerisinde çocuklarının STEM etkinliklerine diğer etkinlik süreçlerinden daha istekli şekilde katıldıklarını belirtmişlerdir. Uygulanan STEM etkinliklerinin çocuklarının yaratıcılıklarını, düşünme becerilerini, matematik becerilerini, gözlem, sınıflama ve ölçme gibi becerilerini geliştirdiklerini belirtmişlerdir. Ebeveynler uygulanan STEM etkinliklerinin aile içi iletişimine katkı sağladığını belirtmişlerdir. Ebeveynlerin ilerleyen eğitim kademelerinde de çocuklarının STEM eğitim sürecine katılmalarını istedikleri görülmüştür.
Kaynakça
Abanoz, T. (2020). STEM yaklaşımına uygun fen etkinliklerinin okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Akçay, B. (2019). STEM etkinliklerinin anaokuluna devam eden 6 yaş çocuklarının problem çözme becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Aydın, T. (2019). STEM uygulamalarının okul öncesi öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ve bilişsel alan gelişimlerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Behram, M.(2019). STEM eğitiminin okul öncesi dönemi öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Bal, E. (2018). FeTemm (Fen, teknoloji, mühendislik, matematik) etkinliklerinin 48-72 aylık okul öncesi çocuklarının bilimsel süreç ve problem çözme becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Çakır, Z., & Yalçın, S.A. (2020). Okul öncesi eğitiminde gerçekleştirilen tasarım STEM eğitimlerinin öğretmen ve veli görüşleri açısından değerlendirilmesi. International Journal of Active Learning (IJAL), 5(2), 142-178.
Çilengir Gültekin, S. (2019). Okul öncesinde eğitimde drama temelli erken STEM programının bilimsel süreç ve yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Güldemir, S. (2019). Okul öncesi eğitiminde STEM yaklaşımının yaratıcılığa etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Rize.
Kale, S. (2019). STEM uygulamalarının okul öncesi öğretmenlerin bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa
Kavak, Ş. (2020). STEM eğitimine dayalı etkinliklerin okul öncesi çocukların temel bilimsel süreç becerilerine etkisi. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Mercan, Z. (2019). Erken STEAM geleceğe hazırlık programının çocukların görsel uzamsal akıl yürütme becerilerine etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Öcal, S. (2018). Okul öncesi eğitime devam eden 60-66 ay çocuklarına yönelik geliştirilen STEM programının çocukların bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Savaş, Ö. (2021). Erken çocukluk döneminde bulunan çocuklara yönelik geliştirilen STEM eğitim uygulamalarının bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Uşak.
Üret, A. (2019). STEM eğitiminin anaokuluna devam eden 5 yaş çocuklarının yaratıcılık düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Istanbul
Anahtar Kelimeler: STEM, Okul Öncesi Eğitimi, Aile Katılımı