Bildiri Konusu:Okul Öncesi Dönemde Teknoloji ve İnovasyon
Tehlikeli Sularda Güvenle Yüzme Rehberi; Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık Eğitimi Pilot Uygulaması*
(*) Bu çalışma 221K307 no’lu TÜBİTAK 1002 proje kapsamında desteklenmiştir.
Dijital okuryazarlık yazılı ve görsel kitle araçları tarafından verilen yayın ve iletilerin algılanması, çözümlenmesi, değerlendirilmesi, bu sürece yönelik ileti gönderilmesi becerisinin bireye kazandırılması olarak açıklanabilir. Kitle iletişim araçları nedeniyle bu yolla edindiğimiz bilgi ve mesajlarını da arttırmaktadır. Böylece bilgi fazlalığı, bilgi kirliliği sorununu da ortaya çıkmıştır. Bu bilgi kirliliği ile önceden kurgulanan ve hazırlanan bilgilerin aktarımının gerçekleşmesi bireyi pasif hale getirirken ulaşılan bilgilerin önyargılı, eksik, yanlış yönlendirmeye açık veya hatalı olabilmesi ise doğru bilginin seçilmesini önemli kılmaktadır.
Okul öncesi kurumlarda etkili bir eğitim için dijital okuryazarlığı eğitimi programının geliştirilmesi için hazırlanacak olan dijital okuryazarlık eğitim programına yönelik olarak öğretim için gerekli niteliklerin kazandırılmasını sağlayacak faaliyetlerin geliştirilmesi amaçlamaktadır. Oluşturulan model ile okul öncesi dönem çocuklarının dijital okuryazarlık becerilerini geliştirilmesi, kazanımları edinmesi planlanılmaktadır.
Yöntem
Bu araştırma, okul öncesi dönemde dijital okuryazarlık eğitim programının geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Çalışma, modelin uygulanabilirliğini incelemek amacıyla düzenlenmiş nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanılacağı karma desende bir çalışma olarak planlanmıştır. Bu doğrultuda kapsamlı bir model olan Yıldız Erken Çocuklukta Dijital Okuryazarlık Eğitim Modeli kısaltılmış haliyle YEDOM geliştirilmiş ve proje bu modele göre tasarlanıp, uygulanıp, değerlendirilmiştir.
Projenin nitel ve nicel araştırma bölümlerinde kullanılacak çeşitli veri toplama araçları yer almaktadır. Çalışmanın nitel veri toplama araçlarını, uzmanlardan elde edilen görüşme formu ile çocuklardan elde edilen Medya Biyografim materyali oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel araştırma boyutunda ise öğretmenlere uygulanacak olan Eğitimciler için Dijital Yeterlilik Ölçeği (Toker ve. diğ., 2021) ve Dijital Ebeveynlik Öz Yeterlilik Ölçeği (Yaman, 2018) yer almaktadır. Araştırmada kullanılacak olan veri toplama araçları aşağıda verilmiştir.
Görüşme Formu: Program içeriğinin ihtiyaç analize yönelik olarak alan uzmanlarına uygulanmak üzere araştırmacılar tarafından hazırlanmış olan 6 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılacaktır.
Eğitimciler için Dijital Yeterlilik Ölçeği: Bu ölçme aracı öğretmenlerin dijital yeterliliklerini belirlemek için kullanılacaktır. Toker ve arkadaşları (2021) tarafından geliştirilen ölçek 6 bölüm ve 22 madde olup 4’lü likert yapısındadır. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirliği .94 olarak belirlenmiştir.
Medya Biyografim: Uygulanacak olan dijital okuryazarlık eğitiminin çocukların dijital okuryazarlık becerisi üzerindeki etkisini değerlendirmek adına araştırmacılar tarafından “Medya biyografim” materyali oluşturulmuştur. Medya Biyografim ölçme aracı çocuk kişisel formu ve 4 başlık 22 yönergeden çocuklara yönelik çocuk dostu olarak nitelendirilen bir değerlendirme aracıdır. Yönergeler görsellerle desteklenerek etkileşimli olarak hazırlanmıştır. Mevcut yönergeler dijital medyayı tanıma, dijital medya tercihlerini belirleme, dijital medya içerik üretme, dijital medyayı doğru kullanma başlıklarında oluşmaktadır.
Araştırmanın nitel boyutunda programın ihtiyaç analizini oluşturmak için yarı yapılandırılmış görüşme formu ve medya biyografim materyali içerik analizi yapılmıştır.
Araştırmanın nicel boyutunda ise çalışmanın amacına uygun olarak ön test-son test arasındaki değişimi gözlemlemek için yarı deneysel model kullanılmıştır. Bu kapsamda geliştirilen Yıldız Erken Çocuklukta Dijital Okuryazarlık Eğitim Programı hazırlanmış ve uygulanmıştır. Okul öncesi kurumlarda etkili bir eğitim için dijital okuryazarlık eğitim programının uygulanması: Geliştirilen dijital okuryazarlık eğitim programı, 12 hafta süreyle 18 öğretmen tarafından 9 sınıfta 135 çocuğa uygulanmıştır.
Programın içeriği aşağıda verilmiştir.
Bulgular ve Sonuç
Araştırma sonucunda geliştirilen dijital okuryazarlık eğitim programının etkili olduğu ve çocukların dijital okuryazarlık becerilerinin geliştirmesi ön görülmektedir. Araştırmada elde edilen bulgular alanyazın kapsamında tartışılacaktır. Araştırma kapsamında geliştirilen Yıldız Erken Çocuklukta Dijital Okuryazarlık Eğitim Modeli’nin geliştirilmesi 221K307 nolu TÜBİTAK 1002 proje kapsamında desteklenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Dijital Okuryazarlık, Okul Öncesi Eğitim, Okul Öncesi Dönemde Teknoloji
Guide to Swimming Safely in Dangerous Waters; Digital Literacy Education in Early Childhood Pilot Program*
(*) This study was supported within the scope of TUBITAK 1002 project numbered 221K307
Digital literacy can be explained as gaining the ability to perceive, analyze and evaluate the publications and messages given by written and visual mass media and to send messages for this process. Due to the mass media, the information and messages we receive in this way also increase. Thus, the problem of information overload and information pollution has also emerged. While this information pollution and the realization of the transfer of pre-constructed and prepared information make the individual passive, the fact that the information accessed may be biased, incomplete, open to misdirection or inaccurate makes it important to choose the right information.
It is aimed to develop activities that will provide the necessary qualifications for teaching for the digital literacy education program to be prepared for the development of a digital literacy education program for effective education in preschool institutions. With the model created, it is planned to improve the digital literacy skills of preschool children and to acquire the gains.
Method
This study aims to develop, implement and evaluate a digital literacy education program in preschool period. The study is planned as a mixed design study in which quantitative and qualitative methods will be used together to examine the applicability of the model. In this direction, Yıldız Early Childhood Digital Literacy Education Model (YEDOM), which is a comprehensive model, was developed and the project was designed, implemented and evaluated according to this model.
There are various data collection tools to be used in the qualitative and quantitative research sections of the project. The qualitative data collection tools of the study consisted of the interview form obtained from experts and the My Media Biography material obtained from children. In the quantitative research dimension of the study, there are Digital Competence Scale for Educators (Toker et al., 2021) and Digital Parenting Self-Efficacy Scale (Yaman, 2018) to be applied to teachers. The data collection tools to be used in the research are given below.
Interview Form: A semi-structured interview form consisting of 6 questions prepared by the researchers to be applied to the field experts for the needs analysis of the program content will be used.Digital Competence Scale for Educators: This measurement tool will be used to determine the digital competencies of teachers. The scale developed by Toker et al. (2021) has 6 sections and 22 items and has a 4-point Likert structure. The Cronbach Alpha reliability of the scale was determined as .94.
My Media Biography: "My Media Biography" material was created by the researchers in order to evaluate the effect of the digital literacy education on children's digital literacy skills. My Media Biography measurement tool is a child-friendly assessment tool consisting of a child's personal form and 22 instructions under 4 headings. The instructions are supported with visuals and prepared interactively. The current instructions consist of recognizing digital media, determining digital media preferences, producing digital media content, and using digital media correctly.
In the qualitative dimension of the study, a semi-structured interview form and content analysis of my media biography material were conducted to create the needs analysis of the program.
In the quantitative dimension of the study, a quasi-experimental model was used to observe the change between pre-test and post-test in accordance with the purpose of the study. The Yıldız Early Childhood Digital Literacy Education Program developed in this context was prepared and implemented.
Implementation of a digital literacy training program for effective education in preschool institutions: The developed digital literacy training program was implemented for 135 children in 9 classes by 18 teachers for 12 weeks.
The content of the program is given below.
Results and Conclusion
As a result of the research, it is predicted that the digital literacy education program developed in the study is effective and improves children's digital literacy skills. The findings obtained in the research will be discussed within the scope of the literature. The development of Yıldız Early Childhood Digital Literacy Education Model developed within the scope of the research was supported within the scope of TUBITAK 1002 project numbered 221K307.
Keywords: Digital Literacy, Preschool Education, Technology in Early Childhood