Bildiri Konusu:Okul Öncesi Dönemde Güncel Sorunlar


Çocuklara Yönelik Afet ve Risk Eğitimi Modülü: ÇARE-M Projesi İhtiyaç Analizleri-1 (Öğretmenler)
Deprem, sel, heyelan ve çığ gibi doğal afetler dünya çapında toplumların güvenliği ve refahı için önemli tehditler oluşturmaktadır. Ülkemiz sahip olduğu doğal özellikler bakımından sonuçları itibariyle afete dönüşebilecek birçok doğal olayın gerçekleştiği bir coğrafyaya sahiptir. Bu nedenle ülkemizde yaşayan herkesin sonuçları afete dönüşebilecek bu süreçlerle yaşamayı öğrenmesi başka bir ifade ile afet risklerinin azaltılmasına katkı sağlaması ve afetlere karşı dirençli bireyler olması gerekmektedir. Bunu gerçekleştirebilmenin en önemli yollarından biri ise eğitimdir. Doğal afetler karşısında en savunmasız gruplardan birini oluşturan okul öncesi dönemdeki çocukların eğitilmesi toplumda aşağıdan yukarıya doğru da bir etkileşim yaratacaktır. Geleceğin yetişkin bireyleri olan günümüz okul öncesi dönem çocukların doğal afetlerle ilgili bilinçlenmeyi şimdi kazanması önem arz etmektedir.

Etkilenen hassas gruplar arasında küçük çocuklar özellikle risk altındadır ve bu durum erken çocukluk eğitimi (EÇE) alanında özel dikkat ve hazırlık gerektirir. Projenin önemli bir kısmına rehberlik eden bu çalışma, afete hazırlık ve dayanıklılık oluşturma stratejilerinin / okuryazarlık becerilerinin EÇE programlarına entegre edilmesiyle ilgili benzersiz zorlukları ve fırsatları ele almayı amaçlayan kapsamlı bir çalışmaya genel bir bakış sunmaktadır. EÇE programları düşünüldüğünde her ulusun geleceği için, çocuklara afetlerle başa çıkma becerileri kazandırmak, duygusal dayanıklılıklarını artırmak ve güvenlik bilincini geliştirmek için önemli bir platform sunar. Bu programlar, çocukların afet durumlarında daha iyi hazırlanmalarına ve korunmalarına yardımcı olabilir. Çalışmada, deprem-sel-heyelan ve çığ afetlerine yatkın bölgelerdeki (Muş-Bitlis-Van-Hakkâri [TRB2 Bölgesindeki iller]) küçük çocuklar arasında dayanıklılığın ve okuryazarlığın geliştirilmesinde önemli bir platform olarak erken çocukluk eğitiminin öneminin altı çizilmektedir. Çalışma, söz konusu illerdeki EÇE uygulamalarının mevcut durumunu öğretmenler gözünden araştırarak risk, hazırlık ve afet yönetimi uygulamalarındaki boşlukları tespit etmektedir.

Eğitim, psikoloji ve afet yönetimi alanlarındaki çok disiplinli bakış açılarından yararlanılan çalışmada, küçük çocukların gelişimsel ihtiyaçlarına ve yeteneklerine göre uyarlanmış yenilikçi pedagojik yaklaşımlar ve müdahaleler önerilmektedir. Özellikle deprem, sel, heyelan ve çığların yarattığı spesifik zorluklar ele alınmakta ve yaşa uygun eğitim ile farkındalık oluşturma stratejilerinin önemi vurgulanmaktadır. EÇE uygulayıcılarının, çocukların duygusal refahını besleyen ve onları afetlere dayanıklılık için temel yaşam becerileriyle donatan güvenli ve kapsayıcı öğrenme ortamlarının kolaylaştırmadaki rolünü vurgulamaktadır. Çalışma aynı zamanda küçük çocuklar ve aileleri için bütünsel bir destek sistemi oluşturmak amacıyla EÇE kurumları, yerel yetkililer ve topluluk kuruluşları arasındaki iş birliğine de ışık tutmaktadır.

Hem niteliksel hem de niceliksel araştırma yöntemlerini birleştirecek bu proje genel olarak; vaka çalışmalarını, anketleri ve EÇE profesyonelleri ve afet yönetimi / AFAD uzmanlarıyla yapılan görüşmeleri içermektedir. Bu çalışma için yapılan görüşmeler sonucu elde edilen bulguların, önce söz konusu iller özelinde ardından ülke genelinde uygulanan EÇE müfredatı için kanıta dayalı politika önerileriyle eğitim kılavuzlarına katkıda bulunması ve sonuçta küçük çocukların ve topluluklarının farkındalığını, dayanıklılığını, hazırlıklı olma durumunu ve afet okuryazarlığını artırması beklenmektedir.

Muş, Bitlis, Van ve Hakkâri illerinde görev yapan okul öncesi öğretmenleri bu çalışmanın katılımcılarını oluşturmaktadır. Katılımcılar, bu çalışma sonuçlarından, EÇE ile afet farkındalığı ve okul öncesi dönem arasındaki kritik kesişme noktasına ilişkin değerli bilgiler kazanacak ve erken çocukluk eğitiminin, doğal afetler karşısında dayanıklı topluluklar oluşturmak için nasıl bir temel taşı olarak hizmet edebileceğine dair daha derin bir anlayış geliştirebilecekler. Ayrıca, bu özette sunulan çalışma, küçük çocukların deprem, sel, heyelan ve çığ nedeniyle ortaya çıkan zorluklarla yüzleşmeye iyi hazırlanmalarını sağlamak için eğitimciler, araştırmacılar, politika yapıcılar ve afet yönetimi paydaşları arasında devam eden diyalog ve iş birliği için bir temel sunma potansiyeline sahiptir.
Anahtar Kelimeler: Doğal afet, doğal afet okuryazarlığı, okul öncesi dönem, ÇARE-M projesi, okul öncesi öğretmenleri

Disaster and Risk Education Module for Children: ÇARE-M Project Needs Analysis-1 (Teachers)
Natural disasters such as earthquakes, floods, landslides and avalanches pose significant threats to the safety and welfare of societies worldwide. In terms of its natural characteristics, our country has a geography where many natural events that can turn into disasters occur. For this reason, everyone living in our country should learn to live with these processes, the results of which can turn into disasters, in other words, contribute to the reduction of disaster risks and become resilient individuals against disasters. One of the most important ways to realize this is education. Educating preschool children, who constitute one of the most vulnerable groups in the face of natural disasters, will create a bottom-up interaction in the society. It is important that today's preschool children, who are the adult individuals of the future, gain awareness about natural disasters now.

Among the vulnerable groups affected, young children are particularly at risk and require special attention and preparation in early childhood education (ECE). Guiding an important part of the project, this paper provides an overview of a comprehensive study that aims to address the unique challenges and opportunities associated with integrating disaster preparedness and resilience building strategies/literacy skills into ECE programs. When considering ECE programs for the future of every nation, they provide an important platform to equip children with the skills to cope with disasters, increase their emotional resilience and develop safety awareness. These programs can help children to be better prepared and protected in disaster situations. The study highlights the importance of early childhood education as an important platform for building resilience and literacy among young children in areas prone to earthquake, flood, landslide and avalanche disasters (Muş-Bitlis-Van-Hakkâri [provinces in the TRB2 Region]). The study investigates the current state of ECE practices in these provinces from the perspective of teachers and identifies gaps in risk, preparedness and disaster management practices.

Drawing on multidisciplinary perspectives from the fields of education, psychology and disaster management, the study proposes innovative pedagogical approaches and interventions tailored to the developmental needs and abilities of young children. It specifically addresses the specific challenges posed by earthquakes, floods, landslides and avalanches and emphasizes the importance of age-appropriate education and awareness-raising strategies. It emphasizes the role of ECE practitioners in facilitating safe and inclusive learning environments that nurture children's emotional well-being and equip them with essential life skills for disaster resilience. The study also sheds light on the collaboration between ECE institutions, local authorities and community organizations to create a holistic support system for young children and their families.

Overall, this project will combine both qualitative and quantitative research methods and will include case studies, questionnaires and interviews with ECE professionals and disaster management / AFAD experts. The findings from the interviews conducted for this study are expected to contribute to evidence-based policy recommendations and training guidelines for ECE curricula implemented first in these provinces and then across the country, ultimately increasing the awareness, resilience, preparedness and disaster literacy of young children and their communities.

The participants of this study were preschool teachers working in Muş, Bitlis, Van and Hakkari provinces. From the results of this study, participants will gain valuable insights into the critical intersection between ECE, disaster awareness and preschool, and develop a deeper understanding of how early childhood education can serve as a cornerstone for building resilient communities in the face of natural disasters. Furthermore, the work presented in this brief has the potential to provide a foundation for ongoing dialogue and collaboration among educators, researchers, policy makers and disaster management stakeholders to ensure that young children are well prepared to face the challenges posed by earthquakes, floods, landslides and avalanches.
Keywords: Natural disaster, natural disaster literacy, preschool period, ÇARE-M project, ECE teachers