Bildiri Konusu:Okul Öncesi Eğitimde Yaratıcılık


60-83 Aylık Çocukların Yaratıcılık Düzeylerinin Belirlenmesi ve Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi
Giriş: Çocuklarda yaratıcılığın ortaya çıkabilmesi ve geliştirilmesi için uygun ortamların varlığı bir gerekliliktir (Shonkoff & Phillips, 2000). Bu uygun ortamlar arasında ilk sıralarda eğitim kurumları gelmektedir (Gruszka & Tang, 2017). Eğitim kurumlarının çocukların yaratıcılıklarını destekleyecek özelliklere göre hazırlanmış olması gerekmektedir. Aynı zamanda eğitim kurumlarındaki öğretmenlerin çocukları iyi tanıması ve yaratıcı özelliklere hakim olması da bir diğer gerekliliktir. Ülkemizde çocukların yaratıcılıklarının belirlenmesinde eksiklikler olduğu düşünülmektedir (Çetin vd., 2015; Yılmaz Özalp, 2005). Bu eksiklik durumunu gidermek amacı ile araştırmacılar tarafından bu araştırmanın yapılma ihtiyacı ortaya çıkmıştır.
Araştırmanın genel amacı; erken çocukluk dönemindeki çocukların yaratıcılık düzeylerinin belirlenmesi ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Bu genel amaç doğrultusunda aşağıda yer alan sorulara cevap aranmıştır; Yöntem: Bu araştırma genel tarama modelinde bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubu 2022-2023 eğitim öğretim yılında yaşları 60-83 ay arasında olan Karaman ili merkez ilçesindeki 3 ayrı bağımsız anaokulunda eğitim gören 108 çocuk ve çocukların 11 öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada demografik bilgilerin öğrenilmesi amacı ile araştırmacılar tarafından hazırlanan demografik bilgi formu ve çocukların yaratıcılık düzeylerini belirlemek amacı ile Yıldız Çiçekler ve diğerleri (2020) tarafından Türkiye standardizasyonu yapılan erken çocukluk yaratıcılık ölçeği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır.
Bulgular: Verilerin analizi SPSS 22.00 istatistik paket programı ile yapılmıştır. Elde edilen verilere bakıldığında; 60-83 aylık çocukların yaratıcılık düzeylerinin orta düzeyin biraz üstünde olduğu, çocukların yaratıcılık düzeylerinin çocukların yaş ve cinsiyet değişkeni ile öğretmenlerinin mezuniyet türleri ve mesleki kıdem değişkeni ile anlamlı bir farklılık olmadığı; ancak çocukların öğretmenlerinin mezun olduğu bölüm değişkeninde anlamlı bir farklılık olduğu bulgularına ulaşılmıştır.
Sonuç: 60-83 aylık çocukların yaratıcılık düzeylerinin yaklaşık olarak orta düzeyin biraz üstünde olduğu, çocukların yaratıcılık düzeylerinin çocukların yaşı ve cinsiyeti ile öğretmenlerinin mezuniyet türleri ve mesleki kıdemlerine göre farklılaşmadığı; ancak çocukların öğretmenlerinin mezun olduğu bölüme göre farklılaştığı görülmüştür. Bu farklılığa bakıldığında okul öncesi bölümünden mezun olan öğretmenlerin çocuklara ilişkin yaratıcılık ölçeği puan ortalamalarının çocuk gelişimi bölümü açık öğretim mezunu öğretmenlerin çocuklara ilişkin yaratıcılık ölçeği puan ortalamalarından daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Kaynakça
Çetin, Z., Üstündağ, A., Kerimoğlu, G., & Beyazıt, U. (2015). Ülkemizde ve dünyada çocuklarda yaratıcılığın ölçülmesinde kullanılan testlerin incelenmesi. H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(2), 31-49.
Gruszka, A., & Tang, M. (2017). The 4P’s creativity model and its application in different fields. In M. Tang, & C. H. Werner (Eds.), Handbook of the management of creativity and innovation: Theory and practice (pp. 51–71). World Scientific Press.
Shonkoff, J. P., & Phillips, D. A. (Eds.). (2000). From neurons to neighborhoods: The science of early childhood development. National Academy Press.
Yıldız Çiçekler, C., Alakoç Pirpir, D., & Aral, N. (2020). Turkish standardization of early childhood creativity scale. Ilkogretim Online - Elementary Education Online,19(2), 817-830. https://dx.doi.org/10.17051/ilkonline.2020.695260
Yılmaz Özalp, E. (2005). Yaratıcı düşünme testi-resim üretme (Test for creative thinking drawing production) Türkçe versiyonu. [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi].


Anahtar Kelimeler: Erken çocukluk dönemi, öğretmen, yaratıcılık