Bildiri Konusu:Erken Çocukluk Eğitiminde Fen-Matematik Eğitimi ve Erken Okuryazarlık
ÇOCUK GELİŞİMİ PROGRAMI ÖĞRENCİLERİN OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE ÇOCUKLARIN MATEMATİK BECERİLERİNİN KAZANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ
Okul öncesi dönem, çocukların hayatlarının en kritik dönemlerinden biridir. Bu dönemde sağlanan kaliteli eğitim, çocukların bilişsel, dil, sosyal ve duygusal gelişimlerini önemli ölçüde etkiler. Okul öncesi dönem, çocukların temel matematik becerilerini kazanmaları için kritik bir dönemdir. Bu dönemde kazanılan beceriler, ileriki yaşamlarında daha karmaşık matematiksel kavramları anlamalarına yardımcı olur. Çocukların akademik başarıları ve yaşam boyu öğrenimleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, bu dönemde etkili matematik eğitimi sağlamak için çeşitli stratejilerin ve yöntemlerin kullanılması gereklidir. Bu stratejiler arasında oyun tabanlı öğrenme, görsel ve somut materyaller kullanma ve çocukların aktif katılımını sağlama yer alır.
Araştırmada, çocuk gelişimi programı öğrencilerinin çocukların matematik becerilerinin kazanımına ilişkin görüşlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu bağlamda katılımcıların erken çocukluk döneminde matematik becerilerinin önemi, matematik becerileri geliştirmeye yönelik yapılan etkinlikler, çocukların matematik becerilerinin gelişimini etkileyen etmenler, matematik becerileri öğrenme sürecinde okul idaresi, öğretmen, ebeveyn ve çocukların sorumluluklarına ilişkin çocuk gelişimi programı öğrencilerinin görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır.
Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden Odak (Focus) grup görüşmesi tekniği kullanılmıştır. Çalışma grubunu, Mardin Artuklu Üniversitesi Çocuk Bakımı ve Gençlik Hizmetleri bölümü Çocuk Gelişimi Programında okuyan Erken Çocuklukta matematik dersine kayıtlı fakat daha ders almamış 8 öğrenciler oluşturmaktadır. Görüşme, moderatör başkanlığında ve üç gözlemci ile 60 dakikalık bir oturumda gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara görüşmenin amacı açıklandıktan sonra, daha önceden hazırlanan açık uçlu yarı yapılandırılmış sorular yöneltilmiş ve aktif katılıma özen gösterilmiştir. Görüşmede katılımcılardan izin alınarak ses kaydı alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde içerik analizi yaklaşımı kullanılmıştır.
Odak grup görüşmesi sonucunda elde edilen bulgular şunlardır: Erken çocukluk döneminde matematik becerilerinin özellikle çocukların “bilişsel ve motor becerilerinin gelişimine yardımcı olmakta, çocuğun okula hazır bulunuşluk düzeyini artırmakta, çocuğun günlük yaşamını kolaylaştırmakta ve çevresini tanıyıp anlamlandırmasına yardımcı olmaktadır. çocukların matematik becerilerinin gelişimini: aile, okul, öğretmen, ailenin sosyoekonomik durumu, ebeveynlerin matematiğe karşı tutumu, aile iklimi, çocuk-öğretmen arasındaki iletişim, öğrenim ortamı, öğretim yöntem ve teknikleri, öğrenim materyali ve çocuğun çevresindeki uyaranlar gibi faktörler etkilemektedir. Matematik becerileri geliştirmeye yönelik yapılabilecek etkinlikler: oyun, müzik, drama, gezi ve okul dışı etkinlikler, yap-boz, zekâ küpleri, şekil ve eşleştirme kartları ile yapılan faaliyetlerdir. Matematik becerileri öğrenme sürecinde okul idaresi: eğitim ortamlarına materyal sağlama, güvenlik tedbirlerini alma; öğretmenler: çocukların gelişim düzeyine uygun etkinlik planlama ve uygulama; ebeveynlerin: okul ile iş birliği yapma, evde çocuğa uygun öğrenim ortamı sağlama, aile katılım etkinliklerini uygulama; çocuğunda: etkinliklere aktif katılması gibi sorumlulukları bulunmaktadır.
Araştırma sonuçlarına göre, erken çocukluk döneminde matematik becerilerinin özellikle çocukların bilişsel ve motor becerilerinin gelişimine yardımcı olduğu, çocuğun okula hazır bulunuşluk düzeyini artırdığı, çocuğun günlük yaşamının kolaylaşmasına ve çevresini tanıyıp anlamlandırmasına yardımcı olduğu; çocukların matematik becerilerinin gelişiminde: aile, okul, öğretmen, ailenin sosyoekonomik durumu, ebeveynlerin matematiğe karşı tutumu, aile iklimi, çocuk-öğretmen arasındaki iletişim, öğrenim ortamı, öğretim yöntem ve teknikleri, öğrenim materyali ve çocuğun çevresindeki uyaranlar gibi faktörlerin etkili olduğu; matematik becerileri geliştirmeye yönelik yapılabilecek etkinlikler olarak oyun, müzik, drama, gezi ve okul dışı etkinlikler, yap-boz, zeka küpleri, şekil ve eşleştirme kartları ile yapılan faaliyetleri gördükleri; matematik becerileri öğrenme sürecinde okul İdaresinin eğitim ortamına materyal sağlama, güvenlik tedbirleri alma; öğretmenlerin: çocukların gelişim düzeyine uygun etkinlik planlayıp ve uygulama; ebeveynlerin: okul ile iş birliği yapma, evde çocuğa uygun öğrenim ortamı sağlama, aile katılım etkinliklerini uygulama ve çocuğunda: etkinliklere aktif katılması gibi sorumlulukları olduğunu belirttikleri görülmüştür.
Öğrencilerin, erken çocukluk döneminde matematik becerilerinin çocuk gelişimine önemli katkılarının olduğunu; bu becerilerin gelişiminde çocukların yakın çevresinin özellikle sorumluluklarının bulunduğunu düşündükleri, matematik becerileri geliştirmeye yönelik yapılabilecek etkinliklerin ve çocukların matematik becerilerin gelişiminde okul idaresi, aile, öğretmen ve çocukların sorumluluklarının kısmen farkında oldukları belirlenmiştir. Ayrıca, erken çocukluk döneminde ve özellikle matematik becerilerinin geliştirilmesi sürecine dair genel bilgi sahibi oldukları ve bu konuda bilgilerini geliştirecek eğitimlere katılmak istedikleri görülmüştür. Bu nedenle, erken çocukluk döneminde matematik becerilerin gelişimi ve etkileri konusunda çocuk gelişimi programı öğrencilerinin bu konuda daha fazla bilgi sahibi olmaları için müfredata zorunlu ve seçmeli daha fazla erken çocuklukta matematik dersinin eklenmesi önerilmektedir. Bu tür eğitimler, öğrencilerin erken matematik becerilerinin önemi, gelişimine yardımcı olacak çalışmaları bilmelerine böylece kullanılacak yöntem teknikleri daha etkin bir şekilde kullanmalarını ve çocukların matematik becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir.
Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, Matematik Becerileri, Çocuk Gelişimi Programı, Öğrenci.